Hàng trăm dự án có dấu hiệu vi phạm Luật đất đai

Từ 1/2, lấy ý kiến nhân dân về Luật Đất đai

I. Tổng kiểm kê đất đai ở Hà Nội

Thảo luận báo cáo kết quả giám sát của QH sáng 18/9 về giải quyết khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực đất đai, Chủ nhiệm UB Quốc phòng - An ninh Nguyễn Kim Khoa dẫn câu chuyện cưỡng chế đất đai ở Tiên Lãng như minh chứng điển hình cho “bệnh vô cảm”, bao che sai phạm trong cán bộ. Trừ 2 điểm (nâng thời hạn giao đất nông nghiệp từ 20 năm lên 50 năm; quy định hạn mức nhận chuyển nhượng đất lên 10 lần hạn mức giao đất) có vẻ “tiến bộ” hơn Luật Đất đai 2003, còn lại hầu hết các quy định mới đều siết chặt hơn so với luật cũ, vốn đã gây nên nhiều rắc rối, kiện tụng. Điểm a, khoản 1 (Điều 58) nên sửa lại thành "khi hết hạn sử dụng đất nếu có nhu cầu tiếp tục sử dụng, chấp hành đúng pháp luật về đất đai trong quá trình sử dụng và việc sử dụng đất đó phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đã được xét duyệt thì phải chuyển sang thuê đất theo quy định của luật này", bỏ từ "gia hạn" vì việc gia hạn là kéo dài thời gian chứ không thay đổi hình thức giao đất, cho thuê đất. Đối với không ít dự án kinh tế, các quá trình gia hạn, chuyển đổi và chuyển nhượng lại có thể tiếp tục diễn ra thêm một vòng hay nhiều vòng nữa, để cuối cùng, các khu đất đã được cấp (có thể lên tới hàng trăm, hàng ngàn hecta) vẫn nguyên hình là “đất” trong khi các lợi ích của các chủ đầu tư liên quan vẫn được thu hồi đầy đủ, thông qua việc quay vòng kinh doanh và buôn bán cái gọi là “thương quyền” đối với đất đai.

Về thực chất, chương trình "cải cách điền địa" của chính quyền Nguyễn Văn Thiệu nhằm tư sản hóa địa chủ để phát triển công nghiệp và đô thị, tạo tiền đề cho sự phát triển chủ nghĩa tư bản, "hữu sản hóa" nông dân để lôi kéo nông dân, đồng thời tránh cuộc đấu tranh cách mạng ở các vùng nông thôn. TS Bùi Xuân Hải, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Luật TP. Nhưng tiếng súng ấy có thể đã không phải vang lên. Cũng có nhiều ý kiến cho rằng cần quay lại chỉ áp dụng một cơ chế nhà nước thu hồi đất để bảo đảm công bằng giữa người được thỏa thuận với NĐT và người nhận bồi thường từ nhà nước khi thu hồi đất. Cuộc sống của những người có đất bị thu hồi thường trở nên khó khăn hơn do mất sinh kế, không tìm được việc làm thay thế, nhiều gia đình vì vậy bị đẩy trở lại tình trạng đói nghèo. Đó là luận điểm đáng lưu ý của một số chuyên gia địa chính giàu kinh nghiệm được nêu ra tại một cuộc hội thảo mới đây.

II. Vẫn còn nhiều ý kiến khác nhau về dự thảo Luật đất đai sửa đổi

Luật điều chỉnh lần này hàm ý cả những vấn đề mang tính chính trị, cũng có cả ý nghĩa kinh tế. c) Diện tích đất ở tính theo đầu người trong hộ dưới 80% mức bình quân đất ở của địa phương”. Trong đó, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường cho rằng: Bất cập lớn nhất của Hiến pháp hiện hành là quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất đều không được giải quyết phù hợp với quy định của Hiến pháp khi Nhà nước thu hồi đất sao cho giá đất do Nhà nước quyết định phải phù hợp với giá đất hình thành trên thị trường theo một quy trình, thủ tục minh bạch. Nhưng bất cập trong sử dụng đất đai cứ diễn ra nhiều năm nay là do thiếu quy định cụ thể về trách nhiệm của chính quyền địa phương. Có nghĩa rằng về mặt pháp lý, Nhà nước chỉ can thiệp vào hai khía cạnh của quyền sở hữu đất đai, đó quyền sử dụng và quyền định đoạt (chứ không tước đoạt hay giành lấy các quyền này). Cơ chế thu hồi đất, giá đất đền bù…chưa thực sự được giải quyết triệt để Theo Đại biểu Trần Ngọc Vinh- Hải Phòng, về cơ chế thu hồi đất, Dự thảo cần xem xét lại một cách kỹ lưỡng.

Theo nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai - Tôn Gia Huyên, "Quyền sở hữu nhà nước đối với đất đai mà bản chất là sở hữu toàn dân về đất đai là hai mặt của một vấn đề. Đó là thống kê ấn tượng, cho thấy tầm quan trọng và sự quan tâm của người dân với những quy định pháp luật về đất đai. Ông Lê Thanh Khuyến nói: “Đây là một đột phá trong luật đất đai năm 2013, cả về quan điểm xử lý và về nội dung xử lý. Theo đại biểu Châu Thị Thu Nga – Hà Nội, dự thảo luật sửa đổi đã bổ sung được nhiều nội dung mới, tạo hành lang pháp lý cụ thể, minh bạch hơn như về sử dụng tiết kiệm tài nguyên đất, giảm tải khiếu nại, khiếu kiện về đất đai… Tuy nhiên, dự luật chưa nêu rõ căn cứ để lập kế hoạch sử dụng đất, trong khi thực tế, việc chuyển đổi đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp hiện đang bộc lộ nhiều yếu kém về khâu quy hoạch, bỏ hoang nhiều, hiệu quả sử dụng đất kém.Từ đó, ngăn chặn tình trạng tham nhũng, “đi đêm” giữa doanh nghiệp, nhà đầu tư với một số cán bộ cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương. Phân cấp quản lý về đất đai quá rộng dẫn đến có quá nhiều người có quyền giao đất, cho thuê đất và thu hồi đất nên đã dẫn đến hậu quả là đất đai thuộc sở hữu toàn dân nhưng trên thực tế lại đang thuộc “sở hữu” của một nhóm lợi ích.

III. Xử lý gần 5.200 tổ chức vi phạm về đất đai

Sở hữu toàn dân Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp Đinh Xuân Thảo (ĐB Hà Nội) tán thành quy định sở hữu đất đai tại dự thảo, theo đó khẳng định "đất đai thuộc sở hữu toàn dân, do Nhà nước là đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý theo quy định của pháp luật". Đồng thời, nhấn mạnh đất đai là tài nguyên đặc biệt của quốc gia, nguồn lực quan trọng phát triển đất nước, được quản lý theo pháp luật. Thực tế, 65% vụ việc tranh chấp, phản ánh, tố cáo các sai phạm liên quan đến đất đai. Người sử dụng đất được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất theo quy định của pháp luật. Có vậy mới chấm dứt được tình trạng đường ra đường, nhưng nhà không ra nhà, xóa sổ được tình trạng nhà siêu mỏng, siêu méo. Hộ gia đình, cá nhân trực tiếp lao động nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, làm muối được giao đất nông nghiệp trong hạn mức quy định tại Điều 124 của Luật này; 2.

Tuy nhiên, các trường hợp phát sinh mới đều được xử lý ngay. Hệ thống thứ hai do Bộ Xây dựng quy định dưới ô của Luật Kinh doanh bất động sản. Khiếu nại tố cáo về đất đai hiện đang là điểm nóng ở hầu hết các địa phương Ảnh: Hoàng Long Khiếu kiện tăng do bất cập của cơ chế, chính sách Một trong những mục tiêu của chuyên đề giám sát tối cao của QH về việc thực hiện chính sách, pháp luật trong giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân đối với các quyết định hành chính về đất đai lần này là phải đánh giá rõ ràng, cụ thể những quy định nào trong lĩnh vực này không phù hợp với thực tế, không đúng, cả quy định ở tầm luật và quy định tại các nghị định, thông tư của Chính phủ, các bộ, ngành để sửa chữa trong thời gian tới. Có nước sử dụng cơ chế Nhà nước có quyền “mua tranh” đôí vơí mọi hợp đồng chuyển nhượng đất đai theo đúng giá trị hợp đồng, các bên chưa được thực hiện ngay sau khi ký hợp đồng mà phải chờ phán quyết của cơ quan nhà nước có mua hay không. Nhân dịp này, Bộ cũng đã thông tin về một số hoạt động của Bộ trong năm nay, như kỷ niệm 10 năm thành lập Bộ Tài nguyên và Môi trường (2002-20120); kỷ niệm Ngày nước thế giới 22/3 sẽ được tổ chức tại thành phố Vị Thanh, tỉnh Hậu Giang. Trong tổng số gần 925ha được bàn giao, hiện diện tích đất do công ty đang trực tiếp sử dụng vẻn vẹn có gần 30ha, bằng 0,03%.