Ra mắt bộ nguyên tắc hướng dẫn quốc tế về quyền sở hữu đất đai

Đà Nẵng: Thắt chặt công tác quản lý đất đai

I. Triển khai Hiến pháp 2013: Cụ thể hóa nhiều nội dung về đất đai

Ông Đức phân tích, nếu cho rằng quyền sử dụng đất hiện nay chẳng khác gì quyền sở hữu thì sao cứ phải cố tình đánh tráo khái niệm? Buộc phải cho người sử dụng đất có tất cả các quyền liên quan đến đất, từ quyền chiếm hữu, quyền sử dụng cho đến quyền định đoạt, nhưng vẫn không được thừa nhận bản chất là quyền sở hữu? Thế là, mua bán đất đai rành rành nhưng vẫn không được gọi là mua bán, mà phải gọi là chuyển nhượng. Luật Đất đai sửa đổi khuyến khích việc tích tụ ruộng đất, dồn điển, đổi thửa Luật Đất đai sửa đổi 2013 qui định rõ phải lấy ý kiến nhân dân và có trách nhiệm giải trình, tiếp thu ý kiến của nhân dân trong quá trình lập qui hoạch sử dụng đất, đối với tất cả các cấp nhằm tăng cường tính công khai, dân chủ. Như vậy thì chính sách đất đai sẽ phải có sửa đổi gì cho phù hợp không?". Có tình trạng một mảnh đất có nhiều hồ sơ nhận khoán hoặc nhiều người nhận chuyển nhượng lại.

Quy trình và cách thức tổ chức cần có sự tham gia của nhiều bên để đảm bảo tính giám sát cao. Đề nghị không quy định hạn điền theo vùng, khu vực mà nên theo loại hình sản xuất nông nghiệp, thí dụ cũng ở đồng bằng, diện tích làm muối, mô hình trang trại, thủy sản. Nguyên tắc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cần tính đến quỹ đất cho đồng bào DTTS, đặc biệt là nhóm nghèo và nhóm yếu thế ổn định sản xuất và đời sống. Liên tục có văn bản mới Từ năm 2004 đến 2009, khi Hà Nội cũng như các địa phương đang thực hiện hơn 20 Nghị định của Chính phủ hướng dẫn thi hành Luật Đất đai thì ngày13/8/2009, Chính phủ cho ra đời Nghị định 69/2009/NĐ-CP “Quy định bổ sung về quy hoạch sử dụng đất, giá đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư”. Dự thảo cũng đề xuất bỏ “bản đồ quy hoạch đất của xã, phường, thị trấn được lập trên bản đồ địa chính”. Cùng với việc thu hồi đất, các đại biểu đề nghị cần có cơ quan nghiên cứu giá đất.

II. Xử lý người đứng đầu đơn vị có vi phạm đất đai

Về cơ bản người dân đã có gần hết quyền của chủ sở hữu cho phép họ đầu tư, sử dụng đất hiệu quả theo năng lực của họ. Các chuyên gia Bộ Tư pháp cho rằng tư nhân hóa đất đai trong giai đoạn hiện nay là quá sớm. ĐB Nguyễn Thái Học ( Phú Yên) phát biểu ý kiến (Ảnh: T. Theo Bộ trưởng, kinh tế Việt Nam thời gian qua đã đạt được thành quả nhất định nhưng cũng đứng trước thách thức to lớn. Nguyễn Minh Nhị (nguyên chủ tịch UBND tỉnh An Giang). Cần thấy rằng một khi chuyển sang đa sở hữu, một loạt vấn đề tốn công, tốn giấy mực bao năm nay như giao, cho thuê, thu hồi, định giá đất.

Để đảm bảo các điều kiện cho việc tổ chức thi hành Luật, tạo ra những chuyển biến rõ rệt về quản lý và sử dụng đất, đưa công tác quản lý đất đai đi vào nề nếp, kỷ cương theo hướng hiện đại, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khẩn trương chuẩn bị các điều kiện để thi hành Luật Đất đai. Phần lớn các trường công lập ở Hà nội có lịch sử 50-60 năm mà vẫn không giải quyết nỗi vấn đề đất đai. Hệ quả tiêu cực thứ hai là hậu quả thiệt hại về bền vững xã hội của đất nước. Cũng liên quan đến nội dung này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng yêu cầu, việc xác định giá đất đền bù cần phải xem xét kỹ.Rõ ràng là, Luật Đất đai đi vào đời sống bên cạnh mặt tích cực của nó như khả năng tích tụ đất đai để xây dựng cơ sở hạ tầng… thì luật ngày càng bộc lộ rõ những mặt hạn chế của nó, mà hạn chế lớn nhất về mặt lý thuyết là sở hữu toàn dân chưa được rõ ràng, đây vẫn là một hư quyền. Cuộc chơi thiếu trọng tài Tại phiên thảo luận, nhiều ĐB cho rằng, việc đảm bảo giá đất sát thị trường không được quy định rõ ràng và minh bạch đã tạo cơ hội cho một số cá nhân làm giàu bất chính, gây mất công bằng và là nguyên nhân dẫn đến những bức xúc trong xã hội.

III. Công hữu đất đai và nguy cơ tham nhũng

Nhận định về Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), ông Võ cho biết, Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) cũng có một số đổi mới nhất định, nhưng những điểm nóng nhất được các đại biểu Quốc hội, người dân quan tâm gồm đổi mới cơ chế nhà nước thu hồi đất, thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và cơ chế Nhà nước định giá đất lại gần như chưa có gì đổi mới đáng kể so với pháp luật đất đai hiện hành. Việc tổ chức thi hành Luật Đất đai đã được các cấp, ngành quan tâm hơn, ý thức chấp hành pháp luật trong nhân dân đã có chuyển biến tích cực. Vì vậy, đề nghị QH cho giữ quy định về sở hữu đất đai như trong Dự thảo. Đại biểu Đỗ Văn Đương (Tp. Liên quan đến quyền định đoạt đất đai của người sử dụng, rõ ràng nhiều trường hợp nhà nước thu hồi đất mà không cần biết người dân có đồng ý hay không, quan điểm của ông ra sao?Hiện nay đúng là có chuyện một số nơi, đang lạm dụng việc nhà nước thu hồi đất, nhưng tôi khẳng định việc này không liên quan câu chuyện sở hữu. Điều đó dẫn đến sự cạnh tranh gay gắt về đất lâm nghiệp tại một số địa phương.

Cần công khai bản quy hoạch, chỉ rõ người dân sẽ được đi đâu để người dân có sự chuẩn bị. Tuy nhiên, tôi đề nghị cần phải quy định rõ về cấp có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư để thu hồi đất tại Điều 62. Vậy sửa Luật Đất đai phải hướng tới việc hạn chế lại quyền của Nhà nước về "thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất". Các đại biểu cũng phát biểu nhiều nội dung quan trọng trong dự thảo Luật; phân tích sâu sắc những nội dung tán thành và không tán thành; đồng thời đề nghị sửa đổi, bổ sung một số vấn đề về quyền và trách nhiệm quản lý của Nhà nước đối với đất đai; quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đai; giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất; thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư; đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; tài chính về đất đai và giá đất; chế độ sử dụng các loại đất; quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất; công việc giám sát, thanh tra, giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo, xử lý vi phạm pháp luật về đất đai. Để xâu chuỗi tiến trình định hình xu hướng đầu tư đất đai kể trên, GRAIN đã thiết lập và đứng ra quản lý một cơ sở dữ liệu trực tuyến quy tụ hầu như tất cả các hợp đồng bán và cho thuê đất. Tham nhũng chưa thể giảm đột biếnBáo cáo này kỳ vọng, khi đã chỉ ra được những “cơ hội” của tham nhũng trong từng chuỗi quản lý đất đai thì sẽ có những phương án giảm tham nhũng tương ứng.