Hôm nay, Quốc hội thảo luận dự án Luật Đất đai (sửa đổi)

Bộ Tài nguyên và Môi trường thông báo 3 vấn đề lớn về quản lý đất đai

I. Hiện trạng sử dụng đất đai: Nhìn từ 3 cuộc tổng điều tra lớn

Tiếp tục phiên họp thứ 14, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng, chiều 15/1, Ủy ban TVQH đã cho ý kiến về Dự thảo Luật đất đai sửa đổi. Nhà siêu mỏng - một trong những “vấn nạn” của thị trường bất động sản Phó viện trưởng Viện nghiên cứu phát triển TP HCM, ông Hoàng Minh Trí nhận xét: Chi phí tiếp cận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà, các chi phí liên quan đến thủ tục đất đai và xây dựng còn cao, chủ yếu bế tắc từ việc duy trì chế độ sở hữu toàn dân với đất đai trong khi vẫn phải xác lập các quyền cơ bản của người sử dụng đất. Quy hoạch, kế hoạch cần đi trước một bước, chú trọng sự ổn định và tính toán đầy đủ được các yếu tố về hiệu quả kinh tế, liên kết vùng, vấn đề ô nhiễm môi trường, sự thay đổi của dân cư…. Các đại biểu cũng phân tích chỉ ra các nguyên nhân lớn dẫn đến thực trạng khiếu kiện, tố cáo liên quan đến đất đai trong thời gian vừa qua.

ĐBQH Trịnh Thế Khiết (đoàn Hà Nội, Chủ tịch Hội Nông dân TP Hà Nội) cho biết, ông tán thành với nguyên tắc Nhà nước định giá đất song rất băn khoăn với cách định giá “phù hợp với thị trường”, bởi khái niệm này rất mơ hồ, khó xác định. Cá nhân, hộ gia đình, cơ quan, tổ chức có nhu cầu sử dụng đất phù hợp với kế hoạch, quy hoạch sử dụng đất của Nhà nước, thì được Nhà nước giao đất sử dụng ổn định, lâu dài hoặc có thời hạn do pháp luật quy định và có đủ điều kiện được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sau đây viết tắt là Giấy CNQSDĐ) thì được cấp Giấy CNQSDĐ. Nhưng đến lần sửa đổi Luật Đất đai năm 2003, vì xa tinh thần sôi động của đổi mới nên còn khép lại nhiều hơn. Dự kiến sẽ tiếp thu làm rõ chế độ sở hữu về đất đai bổ sung thêm 1 điều quy định về “chế độ sở hữu đối với đất đai” vào Chương I. Đó là phải thừa nhận sở hữu tư nhân về đất đai và hướng đến đa dạng hóa sở hữu đất đai. Trong đó, đặc biệt coi trọng công tác quy hoạch SDĐ và có sự phối hợp, kết hợp đồng bộ với các quy hoạch chuyên ngành khác, trước hết là quy hoạch xây dựng, quy hoạch giao thông, quy hoạch công nghiệp… Có điều đáng lưu ý là, dự thảo luật Đất đai (sửa đổi) không nêu khái niệm đất đai theo tư cách lãnh thổ quốc gia.

II. Chính sách pháp luật đất đai: Lũng đoạn đẩy giá đất lên hàng tỷ đồng/m2?

Nhiều người hy vọng với Luật Đất đai sửa đổi, những bức xúc đó sẽ được gỡ rối. Riêng với đất lúa sẽ phải làm chặt hơn, trước khi chấp nhận chủ trương đầu tư phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Các sai phạm tiêu biểu có thể kể đến như: Trung tâm dịch vụ và chuyển giao kỹ thuật Lâm Nông nghiệp Ba Vì làm thất thoát gần 183ha, trong đó có 58,58ha đang bị lấn chiếm. Như vậy mới phù hợp thông lệ quốc tế, tránh việc Nhà nước “vừa đá bóng vừa thổi còi". Hạ nhiệt đất sản xuất Theo Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc, giá đất quá cao cùng với các thủ tục hành chính phiền hà đã hạn chế khả năng tiếp cận mặt bằng của các DN, đặc biệt là DNNVV. Thế nào là giá phổ biến, giá ủy ban hay giá dân? Nhiều cử tri không tán thành quy định của UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ban hành giá đất hằng năm.

Đồng thời, quy định việc giao cho cộng đồng các dân tộc quản lý và sử dụng đất đai, đất rừng linh thiêng, rừng bảo vệ nguồn nước, rừng theo phong tục văn hóa truyền thống của cộng đồng các dân tộc trong Luật Đất đai có lý có tình, gắn luật tục với luật pháp. Sau gần 10 năm đi vào cuộc sống, Luật đất đai 2003 đã bộc lộ nhiều bất cập, cần phải sửa đổi, bổ sung, nhất là từ khi xảy ra vụ việc ở Tiên Lãng, Hải Phòng. Tình trạng này thúc đẩy tăng trưởng công nghiệp hóa, hiện đại hóa với cái giá mà nông dân phải trả, làm trầm trọng thêm tình trạng chênh lệch về phát triển giữa thành thị và nông thôn, đặc biệt hơn là về công bằng trong thu nhập. Sau khi tổng hợp, tiếp thu ý kiến đóng góp của các đại biểu Quốc hội, tại phiên họp thứ 13 của UBTVQH, dự thảo Luật này cũng đã được đưa ra xin ý kiến để chỉnh sửa, hoàn thiện.Song việc đảm bảo quyền lợi người dân là mục tiêu quan trọng nhất”, Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang cho biết. Các căn cứ để dẫn đến nhận định này là: Thứ nhất, “Biên bản họp xét cấp đất xí nghiệp công nghệ phẩm Hồng Lĩnh” (ngày 16/8/1992) là một văn bản sai sự thật, cố tình lừa dối cơ quan chức năng để hợp thức hóa việc cấp đất cho ông Mai Văn Danh.

III. Quý II - 2011: Trình Chính phủ Chiến lược phát triển ngành quản lý đất đai giai đoạn 2011 – 2020

VN-Đất đai không chỉ là tài sản mà còn là sinh kế, tư liệu sản xuất, nên khi thu hồi đất, phải bồi thường cả về tài sản và sinh kế. Trong khi trên các diễn đàn, hội nghị đang nóng bỏng nhiều vấn đề đặt ra thì ở chính ngoài cổng các cơ quan nhà nước, MTTQ, đoàn thể, nhất là tại các trụ sở tiếp dân vẫn lũ lượt nhiều đoàn, cá nhân đến khiếu tố, và hầu hết các khiếu tố đều liên quan đến đất đai. Tình trạng chuyển đổi mục đích sử dụng đất tự phát còn phổ biến, chưa phát huy được vai trò của tổ chức phát triển quỹ đất của các tỉnh, thành phố theo luật định để tạo nguồn vốn phát triển kinh tế xã hội của các địa phương. Về giải pháp PCTN trong lĩnh vực đất đai, đại diện Thanh tra Bộ TNMT khẳng định, sẽ tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra cũng như rà soát, lập danh mục các vụ án tham nhũng về đất đai ở các địa phương để tập trung chỉ đạo xử lý. Như vậy, người nông dân thấy quyền lợi của mình gắn với việc phát triển dự án đô thị và sẽ ủng hộ để dự án được suôn sẻ. Tính đến ngày 31/6/2008 tổng số ngành địa chính có 27.

Ngoài các đạo luật: đất đai, khiếu nại, tố cáo, tố tụng hành chính, còn có trên 20 đạo luật và nhiều văn bản Chính phủ, các bộ, ngành có nội dung điều chỉnh quan hệ liên quan đến đất đai. Về đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, luật qui định: "Đăng ký đất đai đối với người sử dụng đất và người được giao đất là bắt buộc; đăng ký quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất thực hiện theo yêu cầu của chủ sở hữu". NDĐT – Trong thời gian qua, tình trạng khiếu nại, khởi kiện và giải quyết khiếu nại, khiếu kiện về đất đai của cơ quan, tổ chức, cá nhân tại nhiều địa phương còn nhiều bất cập, tồn đọng gây bức xúc trong dư luận xã hội. Ông Đỗ Trọng Hải, Công ty Luật Bizlink cũng chỉ ra cái mới trong dự thảo là đưa ra vấn đề hệ thống thông tin đất đai. Luật gia Vũ Xuân Tiền. Thực tế là một số địa phương do bị hạn chế ở quy hoạch sử dụng đất chi tiết kéo dài từ năm 1998 đến nay chưa điều chỉnh, nên tình trạng nhiều hộ dân đã sử dụng đất trồng cây lâu năm để cất nhà ở.